Σάββατο 16 Νοεμβρίου 2013

ΒΙΩΝΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΥΠΕΡΒΑΣΗ



Θαυμάζω πολύ τους ανθρώπους που έχουν ιδανικά και τα υποστηρίζουν με πάθος, με μεγαλοπρέπεια. Ίσως να φταίνε τα πρότυπα που τρύπωσαν στο παιδικό μυαλό μου τότε που δημιουργούσαμε τους ήρωές μας. Ίσως κάποιοι καθηγητές ιδεολόγοι των εφηβικών μου χρόνων με έκαναν να αγαπήσω την Αντιγόνη και την ανυπακοή της,το πείσμα της να αγωνιστεί για τον δικό της ηθικό κώδικα,το πείσμα του Οδυσσέα να φτάσει στην Ιθάκη του,την επιμονή αυτών που πολέμησαν κάνοντας σημαία τους το όνειρο και την ελπίδα.

Κάνοντας λοιπόν το συνηθισμένο μου flashback στην ζωή μου έχω πλέον πειστεί ότι μόνο αυτή την ζωή θα μπορούσα να ζήσω γιατί ζυμώθηκα με το μικρόβιο του αγώνα. Δεν με απασχολεί η νίκη ,με ενοχλεί να τα παρατάω ακόμη και αν το αποτέλεσμα φαίνεται προδιαγεγραμμένο.Αγαπώ τον αγώνα ,την προσπάθεια ,την πρόκληση να ξεπερνάς τα όρια και τις αντοχές σου. Η ζωή φτερουγίζει μέσα στην ανατροπή και αυτή είναι και η γοητεία της. Θα αναρωτιέσαι τι γοητεία μπορεί να έχει η ανατροπή και μάλιστα αυτή που φλερτάρει με το σκληρό,το δύσκολο,το στενάχωρο;
Μα την έκπληξη φυσικά!Αυτή που σε καθηλώνει και σε κινητοποιεί,σε επαναπροσδιορίζει,σε αναγεννά. Ο άνθρωπος βολεύεται εύκολα και η ζωή έρχεται την κατάλληλη στιγμή να τον ξεβολέψει ,να του δώσει ευκαιρίες που ίσως ποτέ να μην είχε σκεφτεί ως εναλλακτικές.
Ποτέ δεν μου άρεσαν οι τακτοποιημένες ζωές ,αυτές που τρυπώνουν  στην συνήθεια, στο εύκολο,σε αυτό που γυαλίζει. Όλα αυτά που γυαλίζουν και φαίνονται αψεγάδιαστα με τρομάζουν γιατί μου δίνουν την εντύπωση ότι κάτι προσπαθούν να κρύψουν,να σκεπάσουν σαν τα φο κοσμήματα που λάμπουν πολύ περισσότερο από την αξία τους.
Υπάρχουν άνθρωποι που με σοκάρουν όταν μου περιγράφουν αυτό που ζω ως τραγικό. Για να μιλήσω ειλικρινά θέλω να το βάλω στα πόδια γιατί το τραγικό δεν μπορεί να έχει αντικειμενικό ορισμό.Πολλές φορές αισθάνομαι την ανάγκη να τους πω αυτό που εγώ βρίσκω τραγικό σε αυτούς αλλά δεν το κάνω .Ο κάθε ένας διαγράφει την δική του πορεία στην καρδιά και στις συνειδήσεις όσων τον γνωρίζουν
Σήμερα το πρωί ,μίλησα με μια γυναίκα που εκτιμώ πολύ και την τοποθετώ σε μία πολύ ιδιαίτερη θέση στην καρδιά μου .Κάποια χρόνια πριν έχασε το παιδί της και πραγματικά την θαύμασα όταν μου εξομολογήθηκε ότι προσπάθησε τους έξι μήνες που θα ζούσε το παιδί να του προσφέρει όσα δεν θα προλάβαινε τα επόμενα 50 χρόνια .

Στον δρόμο για το σπίτι μου το σκεφτόμουν συνέχεια .Πως μπορείς αυτό να το κατατάξεις πίσω από την ταμπέλα του τραγικού;Αυτή είναι η μεγαλοπρέπεια της ανθρώπινης ψυχής .Η υπέρβαση του ανθρώπου που τοποθετεί την απόστασή του από τον δημιουργό του σε μία ανάσα σαν αυτή που μεταφέρει ο Μιχαήλ Άγγελος στον θόλο της Καπέλα Σιστίνα.
 
Ξέρεις τι είναι τραγικό να έχεις μια ολόκληρη ζωή με το παιδί σου και να μην του έχεις δώσει την αγάπη αυτή που η συγκεκριμένη μάνα του πρόσφερε σε 6 μήνες.Τραγικό είναι να μπορείς να αγαπάς το παιδί σου μόνο όταν είναι υγιές ,έξυπνο ,καλό ,πετυχημένο.Τραγικό είναι να μην αντέχεις να το αγαπάς αλλιώς.Τραγικό είναι να μπορείς να βλέπεις μόνο την επιφάνεια ,αυτό που γυαλίζει και να σε παραπλανά η λάμψη των πραγμάτων και η πλασματική αίσθηση του χρόνου που ο άνθρωπος διαθέτει.
'Αλλωστε  :
Ἐστὶν οὖν τραγωδία μίμησις πράξεως σπουδαίας καὶ τελείας, μέγεθος ἐχούσης, ἡδυσμένῳ λόγῳ, χωρὶς ἑκάστῳ τῶν εἰδὼν ἐν τοῖς μορίοις, δρώντων καὶ οὐ δι’ ἀπαγγελίας, δι’ ἐλέου καὶ φόβου περαίνουσα τὴν τῶν τοιούτων παθημάτων κάθαρσιν»
Σε αναμονή λοιπόν ο καθένας της δικής του ΄΄κάθαρσης΄΄
 

Τετάρτη 6 Νοεμβρίου 2013

ΟΤΑΝ ΞΕΡΕΙΣ ΝΑ ΣΤΕΚΕΣΑΙ...

Η πρώτη συνάντηση έγινε στην εντατική .Η αλήθεια είναι ότι όταν ήμουνα εκεί ο χρόνος πάγωνε και τα μάτια σταματούσαν την περιήγηση στον χώρο . Προσπαθούσαν να καταγράψουν και την ελάχιστη λεπτομέρεια πάνω στο πρόσωπο του Οδυσσέα ,να γεμίσω κάθε λεπτό με την εικόνα του. Μερικές φορές πιθανολογούσα στιγμιαία ότι ζούσα έναν εφιάλτη αλλά ποτέ δεν βρισκόταν το χέρι που θα με σκουντούσε για να ξυπνήσω η φωνή που σε διαβεβαιώνει ότι ήσουν κομπάρσος σε έναν κόσμο του μυαλού σου.
Ήταν στην πόρτα και κοιτούσε. Μια γυναίκα που σου φαινόταν αλλόκοτη μέσα στην οικειότητα της . Ακόμη και το όνομά της υποδήλωνε αυτή την κατάργηση του συμβατικού . Όταν μας μίλησε ήταν σαν να μας είχε ήδη γνωρίσει . Πόσο σπάνιοι είναι οι άνθρωποι που μπορούν και διαβάζουν τα πρόσωπα και να αποκρυπτογραφούν τις ψυχές!
Από εκείνη την ημέρα την βλέπαμε να περιφέρεται καθημερινά αλλά και σε απίθανες ώρες και μέρες μέσα στο νοσοκομείο. Η κατάργηση του σταθερού σημείου ήταν πασιφανής.Την έβλεπες παντού. Πάντα να συζητάει με γονείς ,παιδιά με μια αμεσότητα που ομολογώ πως με εντυπωσίασε. Μέσα στο μυαλό μου ,σε μια στροφή λίγο πριν τα παραμύθια ήταν σαν να βλέπω αυτή την γυναίκα με άσπρο νυχτικό,σκούφια και ένα λυχναράκι να φωτίζει τα βήματά της το βράδυ στους διαδρόμους του νοσοκομείου. Ήμουν σίγουρη ότι το δωμάτιό της ήταν κάπου στην οροφή ,σε μια μυστική σοφίτα. Έτσι δεν κάνουν κάποιες χαρισματικές φιγούρες στα παραμύθια; Είναι πάντα εκεί σε ένα δικό τους καταφύγιο παρέα με την ψυχή τους.

Η κυρία Παρσένια είναι η εξαιρετική ψυχίατρος που στήριζε και στηρίζει τα παιδιά και τις οικογένειές τους.Όταν μου μίλησε για τον Οδυσσέα ήταν σαν να ζούσε μαζί του,σαν να τον ήξερε. Εντυπωσιάστηκα.''Δεν σας φοβάμαι''μου είπε'' ο Οδυσσέας είναι ταξιδευτής''.Στην εντατική πηγαίνει και παρατηρεί τα παιδιά ακόμη και όταν είναι σε καταστολή σαν να έχει την ικανότητα να σπάει το φράγμα του χωροχρόνου και να μπαίνει στον δικό τους κόσμο . Μερικές φορές το βλέμμα της είναι απροσδιόριστα μακρινό και άλλες πάλι σε τρομάζει με την αμεσότητα και την διεισδυτικότητα του.
Είναι πάντα μια ανοιχτή αγκαλιά έτοιμη να σε συναισθανθεί και να σου προσφέρει καταφύγιο ακόμη και με την σιωπή της . Η σιωπή του πόνου έχει τόσο μεγάλη ένταση που σε καθηλώνει.Η σιωπή περιμένει και μια άλλη σιωπή για να ''φλυαρίσουν'' και να αντέξουν. Μου αρέσουν οι άνθρωποι που σιωπούν και δεν εκτίθενται ως ειδικοί πίσω από την ταμπέλα της ειδικότητάς τους.
Τι μπορείς να πεις σε γονείς που το παιδί τους χαροπαλεύει ; Πως μπορείς να συμβουλεύσεις τους γονείς τους που το παιδί τους ζει στην κόψη του ξυραφιού,στα όρια που ορίζονται μεταξύ ζωής και θανάτου,εφιάλτη και ονείρου! Δεν μπορείς . Μόνο εικασίες γιατί δεν το ζείς εσύ στο πετσί σου και όσο ειδικός και να είσαι δεν είσαι εσύ αυτός που το βιώνει.
Η Παρσένια στέκεται στις περιστάσεις με τον δικό της μοναδικό και ιδιαίτερο τρόπο.Έχει πάντα μια καλή κουβέντα να πει,μία ατάκα που θα σε κάνει να την σκεφτείς και να την κατατάξεις στα βαρυσήμαντα σου αν και φαίνεται τόσο απλή και τόσο διφορούμενη . Άλλωστε έτσι δεν είναι και η ζωή; Παίρνει την ερμηνεία που της δίνει αυτός που φοράει τα συγκεκριμένα ζευγάρια μάτια.
Εκεί έξω στην αναμονή της εντατικής που σμίγουν η απόγνωση, η αγωνία και ο πόνος κάθομαι σιωπηλή και υπομένω την αγωνία της μάχης που δίνει ο Οδυσσέας . Δεν υπάρχει χειρότερο συναίσθημα από το  να συνειδητοποιείς ότι δεν μπορείς εσύ να κάνεις κάτι. Ο αγώνας είναι δικός του και εγώ πρέπει να είμαι απλή θεατής . Πως μπορεί μια μάνα να είναι απλός θεατής ;
Δεν θυμάμαι πότε έχω φάει τελευταία φορά και δεν με απασχολεί. Τα μάτια μου πιθανόν να εξακολουθούν να είναι πρησμένα και να μην μπορώ να τα σταματήσω να δακρύζουν. Εγώ βιδωμένη σε αυτά τα άβολα μπλε καθίσματα που έχουν δεχθεί χιλιάδες σώματα να χύνονται σαν σακιά από την απελπισία.
Η λέξη κλειδί είναι ΄΄ΥΠΟΜΟΝΗ΄΄ . Μεγάλη τελικά αρετή του ανθρώπου και από αυτές που δεν διαθέτω. Η Παρσένια έρχεται και κάθεται πλάι μου αθόρυβα , με κοιτάζει και απλώνει το χέρι της στο μάγουλό μου.'' Έχω μία απορία. Σε τι Θεό πιστεύεις και είσαι τόσο γαλήνια;''μου είπε.''Πιστεύω στην ψυχή του ανθρώπου και σε μια δύναμη που του δίνει την δυνατότητα να επιλέξει ανάμεσα στην ζωή και τον θάνατο. Αυτό είπα και μετά σιωπή. Σαν να ήταν βεβήλωση οποιαδήποτε κουβέντα προσπαθούσε να σπάσει τον πόνο.Τον πόνο πρέπει να τον σέβεσαι και να του δίνεις τον χώρο του όταν τον βιώνεις και τον χρόνο του όταν πρέπει να βγει από την ψυχή σου.
Πίστη! Περίεργη λέξη όσο και η λέξη Θεός . Καμία από τις δύο δεν στέκεται αυτόνομα.
 Ακόμη ψάχνω να βρω τι σημαίνει πίστη σε εμένα και ποια μορφή έχει. Τον Θεό μου τον γνωρίζω και προσπαθώ η ζωή μου  να μην  βεβηλώνει την ουσία του . Μερικές φορές οι άνθρωποι χάνονται τόσο πολύ στο τυπικό της πίστης γιατί θέλουν να απαλλαγούν από ενοχές που τους ακολουθούν ή  για να δημιουργήσουν την ψευδαίσθηση μιας εικόνας στα μάτια των άλλων.

Υπήρχαν τόσα πολλά σχόλιά της Παρσένιας και παρατηρήσεις που έκανε στην προσπάθειά της να μας στηρίξει και να μας εμψυχώσει που με εντυπωσίασε. Είναι χάρισμα να μπορείς να στέκεσαι στις περιστάσεις και να ξεδιπλώνεις την ψυχή των ανθρώπων όχι κλεισμένος σε ένα γραφείο, βασισμένος σε θεωρίες και διατυπώσεις αυθεντιών του χώρου αλλά να είσαι εκεί έξω, εκεί που οι ψυχές ψάχνουν καταφύγιο να ξαποστάσουν από την μπόρα. Είναι αρετή να μπορείς να ακούς και όχι να μιλάς ,να μην βλέπεις απλά τον άλλον αλλά να τον κοιτάς, να μην τον κρίνεις αλλά να τον συναισθάνεσαι. Πόσο λίγοι επαγγελματίες μπορούν να στέκονται με τέτοιο ανθρώπινο τρόπο !Ίσως να χρειάζεται να προβληματιστούν και να παραδειγματιστούν.